Son dönemde sıklıkla e-ticaret ve web girişimlerine rastlıyoruz. Aradan birkaç ay geçmeden o girişimin kapandığını, askıya alındığını veya girişimcisine çok zarar ettirerek hüsranla son bulduğunu duyuyoruz. Bu durum girişimciler açısından hem emek ve zaman kaybını hem de büyük hayal kırıklıklarını beraberinde getiriyor. E-ticaret ve web girişimleri, belki de girişimcilik tarihinde hiç olmadığı kadar; konuya hakimiyet, profesyonel ekip, doğru stratejik planlama ve doğru partnerler gerektiriyor. Bu saydıklarımız içerisinden biri veya birkaçı eksik olduğunda onun eksikliğinin farkına bile varamadan nihai son gelivermiş oluyor maalesef. Bu makalede genel olarak e-ticaret girişimlerine nasıl hazırlanılması gerektiği, nasıl bir altyapı ile yada e-ticaret sitesi ile yola çıkılması gerektiği, süreç başında ve içerisinde gerekli olan ölçümlemeler ve bunların nasıl okunması gerektiği konusundaki deneyimlerimi paylaşmak istedim.
E-Ticarette ilk önce hedefinizi belirleyin
Bir e-ticaret girişimi henüz fikir aşamasındayken girişimci bu siteden ya da markadan ne beklediğini, siteyi ya da e-ticaret markasını yıllar sonra nerede görmek istediğini mutlaka kendine sormalı. Burada tabi ki gerçekçi projeksiyonlar çıkarılmalıdır. Yani ;
Ben bu siteden ne zaman para kazanmaya başlamalıyım? – 2. yıl, ayda ne kadar ciro yaparsam tatmin olurum? gibi sorular ilk hedefler ve girişime ne kadar para yatırılması gerektiği konusunda fikir verecektir. Unutmayın beklenti ile örtüşmeyen yatırımlar istisnalar dışında başarılı olamaz.
Hedef kitlenizi belirleyin
Hedef kitle belirleme ise, bütün yatırım aşamasının bize göre en kritik safhasıdır. Satılan ürün kimlere satılmak isteniyor? Bu soruya verilecek olan cevaplar tüm dijital pazarlama çalışmalarını, bu çalışmaların bütçelerini, genel olarak bu kitlenin ürünle ilgili olan arama motoru verileri gibi yatırımın en büyük alanlarının netleşmesini sağlayacaktır. Burada ben herkese satacağım gibi bir yaklaşım binlerce kilometrekarelik bir alanda bulunan insanlara mermi ile saldırmaya benzer. Dijital dünya o kadar büyük ve masraflıdır ki; hedef kitlenizi netleştirmeden yola çıkarsanız 100 milyon dolarlık bir reklamla bile o girişimi ayağa kaldıramayabilirsiniz.
Pazarın araştırılması ve rakip analizi
İlgili ürünün internet pazarında satıldığı diğer siteler, bu ürünün genel ve aylara göre arama trendleri, arama hacimleri, rakip sitelerle rekabet edilebilecek konular, yaratılacak farklar ortaya konmalıdır. Müşteri neden bizden alsın? sorusuna net cevaplar verilebilmelidir. Eğer bu ürünü sizden almaları için sebepler sunabiliyorsanız şansınız var demektir değilse uzak durun.
E-Ticaret yatırım bütçesini kararlaştırın
Marka hedefleriniz , pazar durumu ve hedef kitlenize göre gerçekçi yatırım bütçenizi hazırlayın. Şayet marka bilinirliği olan bir işletmeyseniz E-ticaret kanalını marka gücünüzün gerisinde planlamayın. Denemek için değil kazanmak için kurgulanan bir e-ticaret girişimi ilk başlangıç maliyetlerinin yanısıra ilk dönem için işletme maliyetlerini de öngörmelidir. İşlek bir cadde üzerinde açılan bir mağazanın ihtiyaçları E-ticaret mağazanız içinde geçerlidir. Güçlü kurumsal kimlik, konsept dekorasyon, her sezon yenilenen ışıltılı vitrin, avantajlı ürünler, kampanyalar , mağaza müdürü , mağaza çalışanları gibi daha bir çok temel ihtiyaç E-Ticaret mağazanız içinde fazlasıyla geçerlidir. Belirlediğiniz bütçe kurulacak ekip, çalışılacak partnerler ve tüm medya planını etkileyeceğinden bu alanda alınan kararlar yatırımın kısa vadeli ayakta kalabilmesi için kritiktir.
Profesyonel ekip ve etkin partnerler
E-ticaret girişimi teknoloji odaklı bir yatırımdır. Bu yatırım dijital pazarlama, yazılım, reklam, finans, insan kaynağı, tasarım, sosyal medya gibi bir çok farklı disiplindeki uzmanlık ile beslenmelidir. Kayda değer bir başarı hedefliyorsanız alanında gerçekten başarılı bir ekiple sistemi kurmalı ve yaşatmalısınız. E-Ticareti hazır bir yazılım çözümü olarak değil , markanıza özel olarak tasarlanmış dijital bir platform olarak ele alın. Bu platform ekibiniz ve partnerleriniz ile hızlı, dinamik, etkin ve inovatif yaklaşımlarla yeni nesil trendlere sürekli uyum sağlamalıdır.
Güçlü e-ticaret altyapısı
E-ticaret Altyapınız demek sizin için Vitrininiz, mağazanız, tezgahınız, tezgahtarlarınız veya satış ekibiniz, masanız, kasanız, deponuz, raporlama müdürünüz, analiz uzmanınız, ürün stok personeliniz, Hem Finans Yöneticiniz, Müşteri hizmetleri departmanınız, SEO Uzmanınız demektir.Tüm bu işlerin hepsini 7 gün 24 saat açık bir mağazada kalitesiz, eğitimsiz ve beceriksiz çalışanlarla yapar mıydınız? Düşünün sitenize gelen her bir ziyaretçi için 1TL pazarlama harcaması yapmışsınız sitenize o gün 5000 ziyaretçi girişi olmuş. Yani o gün 5000TL harcamışsınız. Ama ziyaretçileriniz sitede merak ettikleri bilgileri, ürünleri bulamıyor veya online alışveriş sisteminiz doğru çalışmıyor. Veya her şey oldukça iyi çalışıyor ama ziyaretçilerinizin verilerini analiz edecek raporlamaları alamıyorsunuz. Bu kör olarak bir araba yarışına katılmaya benzer. Gaza basabilirsiniz, direksiyonu kullanabilirsiniz hareket edersiniz fakat nereye gittiğinizi bilmezsiniz. Ve her an bir yerlere çarpabilirsiniz. Size tavsiyemiz bunca emek ve yatırımı boşa çıkaracak ucuz, esnek olmayan ve raporlama modülleri gelişmemiş yavaş çalışan, günlük çözümler üreten altyapılarla yola çıkmayın. Etkin bir yazılım partneriniz olmalı ve bu alanda pürüzsüz hizmet alabileceğiniz bir altyapıya sahip olun.
Tasarımın gücüne inanın
Sitenizin tasarımı müşterilerinizin algılarına hitap ediyor mu? E-ticaret dahil tüm satın alma kararlarını verdiren etki TASARIM ile gelir. Mükemmel işlevselliğe sahip bir ürünün tasarımı algınıza hitap etmez ise kesinle almazsınız. İnsanlar satınalma eşiğinde ilk 10-15 saniyede olumlu yada olumsuz fikir sahibi olur. Sitenize gelen ziyaretçilerin dönüşüm oranını yani alışverişe dönme oranının artırılması için çağdaş, şık, kurumsal ve kullanıcı dostu bir tasarıma sahip olmalısınız. Tasarım konusunda da etkin partnerlere ihtiyacınız olduğunu sanırım anlatabilmişizdir. Olumsuz tasarımın etkilerini saymaya gerek duymadık bile…
İnternet trafiği olmazsa olmaz
Arama motorları sitenizi beğeniyor mu? Ürünlerinizin avantajlı olması , tasarımınızın etkileyici olması, güçlü bir altyapı kullanmanız yeterli değil. Ziyaretçiniz varsa müşteri adaylarınız var demektir. Ziyaretçi trafiğini web sitenize çekebilmenin sürdürülebilir yolu web sitesi teknik kodlamasının ve içeriğinizin arama motorlarıyla dost bir şekilde düzenlenmesi. Aksi takdirde müşterileri beklemeye başlarsınız. Arama motoru pazarlaması ve optimizasyonu başlı başına bu konuda tecrübeli ve uzman yazılım profesyonellerinin işidir.Bu alan bir birikim sonucunda gelişir. Parlayan bir e-ticaret girişimi için SEO konusundan fedakarlık yapmamalısınız. Google, Bing , Yandex gibi popüler arama motorlarında öncelik kazanmanız tek seferlik bir çalışma değil, süreç boyunca uzman ekiplerce takip edilmesi gereken bir çalışmadır.
E-Ticaret işletmeciliği konusundaki tecrübelerini bir blog yazısında özetlemeye çalışan icerikbulutu.com kurucu yöneticisi Emre Güzeldal’a Ritma Teknolji ekibi olarak teşekkür ederiz.
Bankacılık, Telekomünikasyon, Bilişim sektörlerinde yazılım uzmanlığı ve yöneticiliği yaptı. Ritma Teknoloji'nin kurucu yöneticisi. Türkiye'den global yazılım markaları çıkacağına inanıyor.
